خاورمیانه در یک سال گذشته درگیر تحولات زیادی بوده است. به دلیل این که این نقطه از جهان بخش بزرگی از صادرات نفت و گاز دنیا را در اختیار دارد، هر گونه ناآرامی در آن می‌تواند مسقیما روی اقتصاد دنیا تاثیر بگذارد. از سوی دیگر، در شرایطی که ریسک‌ها بالا باشند، بازارهای دارایی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند و نسبت به وقایع واکنش نشان می‌دهند. به همین دلیل قصد داریم در ادامه به بررسی تاثیر تنش‌های خاورمیانه بر قیمت طلا و بورس در 6 ماهه آینده بپردازیم.
عوامل موثر بر قیمت طلا در داخل و خارج از کشور
طلا همواره یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای پوشش ریسک افراد بوده است. این سرمایه‌گذاری توانسته است در شرایط ناآرام سیاسی و اقتصادی قدرت خرید سرمایه‌گذاران خود را حفظ کند. قیمت طلا در بازار ایران و جهان از عوامل متفاوتی تبعیت می‌کند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
عوامل موثر بر قیمت طلا در ایران
قیمت ارز موتور محرک قیمت طلا در بازار ایران است. هرگاه قیمت دلار در بازار آزاد رشد کند، قیمت طلا هم رشد می‌کند. دلیل این موضوع آن است که افزایش قیمت دلار در ایران منجر به افزایش انتظارات تورمی در میان سرمایه‌گذاران می‌شود. در نتیجه، سرمایه‌گذاران برای مصون ماندن سرمایه‌هایشان در برابر تورم آینده شروع به سرمایه‌گذاری در طلا می‌کنند. عامل دیگری که بر قیمت طلا در ایران موثر است، قیمت جهانی طلا است. هرگاه به دلایلی قیمت اونس افزایش یابد، قیمت طلا در بازار ایران نیز روند مثبتی خواهد داشت.
با رشد قیمت طلا، ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا نیز افزایش پیدا می‌کند. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا از جمله صندوق طلا گوهر از لحاظ اقتصادی بهتر از طلای فیزیکی است، زیرا با سرمایه‌گذاری در چنین صندوق‌هایی دیگر لازم نیست هزینه‌های اضافی همچون اجرت ساخت، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده پرداخت کنید.
عوامل موثر بر قیمت طلا در جهان
قیمت طلا در جهان متفاوت از ایران حرکت می‌کند. اصلی‌ترین عامل برای تغییر قیمت طلا در جهان، میزان تغییر نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا است. اگر نرخ بهره در ایالات متحده کاهش پیدا کند، هرچند مقدار آن بسیار کم باشد، می‌تواند بر قیمت طلای جهانی اثر زیادی داشته باشد. علت این موضوع آن است که در این حالت سرمایه افراد از اوراق قرضه و دارایی‌های کم ریسک به سوی دارایی‌های با ریسک بالاتر مانند طلا می‌رود.
تاثیر تنش های خاورمیانه بر قیمت طلا در ماه های پیش رو
همانگونه که گفته شد به دلیل این که بخش زیادی از نفت و گاز جهان در خاورمیانه تامین می‌شود، نا آرامی در این بخش از جهان مستقیما بر قیمت نفت و طلا تاثیر می‌گذارد. دلیلی این موضوع آن است که قیمت انرژی عامل مهمی برای افزایش تورم در کشورهای غربی است. هرگاه قیمت انرژی افزایش پیدا کند، نرخ تورم در دنیا نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در این صورت سرمایه‌گذاران به دلیل وجود انتظارات تورمی شروع به خرید طلا می‌کنند و همین مساله منجر به افزایش قیمت جهانی طلا می‌شود. افزایش قیمت اونس طلا در بازار جهانی مستقیما بر قیمت طلا در بازار داخلی ایران و سایر کشورهای دیگر تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این، تشدید تنش‌ها در منطقه، به طور مستقیم هم می‌تواند قیمت طلا را بالا ببرد. به همین ترتیب، فروکش کردن تنش‌های منطقه بر افت قیمت طلا موثر است.
عوامل تاثیرگذار بر بورس ایران
بازار سهام یک بازار نسبتا پرریسک محسوب می‌شود. این بازار به دلیل ماهیتی که دارد، ریسک سرمایه‌گذاری بالاتری دارد چرا که هرگونه اخبار سیاسی یا اقتصادی به صورت مستقیم در این بازار تاثیر می‌گذارد. عواملی که بر این بازار تاثیرگذار هستند شامل، نرخ بهره یک کشور، میزان سودآوری شرکت‌ها و همچنین ثبات سیاسی و اقتصادی می‌شوند. البته متغیرهای دیگری هم هستند و صرفا موارد بالا روی بورس اثرگذار نیستند.
در حال حاضر ریسک در منطقه خاورمیانه بالا رفته است و این موضوع باعث شده است تا سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری‌های دیگری همچون طلا و ارز بروند. هرگونه کاهش تنش می‌تواند اثر بالا را کم کرده یا حتی معکوس کند.
از سوی دیگر، نرخ بهره می‌تواند تاثیر بسزایی بر ورود سرمایه‌گذاران به این بازار داشته باشد. اگر نرخ بهره بالا باشد، سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد سود ثابت و بدون ریسکی را کسب کند تا این که وارد بازاری شود که ریسک سرمایه‌گذاری بالایی دارد. اگر نرخ بهره کاهش پیدا کند، سرمایه‌گذاران برای کسب سود، در سهام شرکت‌هایی که پتانسیل رشد قیمت دارند، شروع به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
از میان رفتن ریسک‌های موجود یا کاهش آنها، باعث می‌شود شرکت‌های مناسب و دارای بنیان برای سرمایه‌گذاران جذاب شود. زیرا شرکتی که سودآوری آن در پایان سال مالی مناسب باشد و برای توسعه خود در سال‌های آینده برنامه مدونی داشته باشد، می‌تواند عایدی بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.
تاثیر تنش های خاورمیانه بر بورس در ماه های پیش رو
در حال حاضر تنش‌های سیاسی در خاورمیانه وجود دارد اما باید توجه داشت که تنش‌ها معمولا در طولانی مدت وجود نخواهند داشت. به این ترتیب، اگر در ماه‌های آینده تنش کاهش پیدا کند و ریسک‌های موجود فروکش کند، ریسک سرمایه گذاری نیز کاهش پیدا می‌کند. با کاهش این ریسک، سرمایه‌گذاران دوباره به بازار سهام باز خواهند گشت و این کار موجب رشد شاخص می‌شود.
از طرفی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری در بورس هستند چرا که بسیاری از افراد ممکن است دانش اقتصادی و معاملاتی کافی نداشته باشند. در این صورت، ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاری در سهام پیش رو خواهند داشت. این در حالی است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مدیر هستند و به صورت روزانه روند بازار را رصد می‌کنند. همین کار ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سهام را کمتر می‌کند و پتانسیل کسب سود از این بازار را برای افراد ناآشنا با آن افزایش می‌دهد. به همین دلیل سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری گزینه مناسب‌تری به نظر می‌رسد.
در صورتی که این تنش‌ها بنا به هر دلیلی تا پایان سال ادامه‌دار باشند، ممکن است سرمایه‌گذاران اقبال زیادی به بازار سهام نداشته باشند و بیشتر به سمت طلا و ارز بروند. این کار می‌تواند جریان ورود پول به بازار سهام را دشوار کند.
