به گزارش پارسینه پلاس، هرچند یک سری از داروها می‌توانند سوزش معده را تسکین بدهند، اما داروهایی هم هستند که این مشکل را بدتر می‌کنند یا حتی باعثش می‌شوند. ادامه مطلب را بخوانید تا بدانید چه داروهایی باعث سوزش معده می‌شوند و این عارضه را چطور باید مدیریت کنید.
آنتی‌بیوتیک‌ها
آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند تتراسایکلین‌ها که برای درمان عفونت‌های باکتریایی متداول استفاده می‌شوند می‌توانند باعث سوزش معده شوند. اگر اغلب سوزش معده دارید و لازم است آنتی‌بیوتیک مصرف کنید، از پزشک بخواهید آنتی‌بیوتیکی برایتان تجویز کند که تا جایی که ممکن است بر معده و مری اثر منفی نگذارد.
قرص انتریک کوتد می‌تواند برای معده کمتر تهاجمی باشد. زیرا پوشش این قرص اجازه تماس آن با معده را نمی‌دهد و باعث می‌شود قرص به‌جای معده در روده باریک حل شود.
آسپرین
آسپرین می‌تواند خیلی کارها بکند، از تسکین سردرد گرفته تا پیشگیری از حمله قلبی. اما برای افرادی که سوزش معده دارند، مصرف آسپرین ممکن است به قیمت تولید بیشتر اسید در معده تمام شود.
آسپرین جلوی تشکیل پروستاگلاندین‌های محافظ در سیستم گوارش را می‌گیرد. پروستاگلاندین‌ها ترکیباتی هستند که توسط بدن ساخته شده و شبیه هورمون‌ها عمل می‌کنند. پروستاگلاندین‌های درون معده مانع این می‌شوند که سلول‌های دیواره معده، اسید تولید و ترشح کنند.
داروهای فشارخون
داروهای فشارخون که به نام مهارکننده‌های کانال کلسیم و مهارکننده‌های بتا معروف‌اند می‌توانند باعث سوزش معده شوند. این داروها، دریچه بین مری و معده را شُل می‌کنند که باعث می‌شود اسید معده اجازه پیدا کند وارد مری شود.
افرادی که آسم دارند ممکن است متوجه شوند دچار علائم ریفلاکس هستند. زیرا بعضی از داروهایی که برای درمان آسم به کار می‌روند، سوزش معده را بدتر می‌کنند. این داروها مثل تئوفیلین یا آگونیست‌های بتا ۲ مثل آلبوترول (سالبوتامول) می‌توانند دریچه بین مری و معده را شل کنند
داروهای تقویت‌کننده استخوان
داروهایی که برای پوکی‌استخوان مصرف می‌شوند و به نام بیس‌فوسفونات‌ها معروف‌اند می‌توانند باعث سوزش معده شوند. این داروها شامل آلندرونات، ایباندرونات و ریزدرونات می‌شوند.
بعضی از فرمولاسیون‌ها که استفاده آنها کمتر رواج دارد ممکن است برای معده بهتر باشند. مثلاً زولدرونیک اسید دارویی است که لازم است فقط یک‌بار در سال استفاده شود. اگر مجبورید روزانه یا هفتگی، قرص بیس‌فوسفونات مصرف کنید، آن را با یک لیوان بزرگ آب بخورید و تا نیم ساعت دراز نکشید تا دچار سوزش معده نشوید.
ایبوپروفن
ایبوپروفن یک مسکن بسیار رایج است که می‌تواند باعث سوزش معده شود. ایبوپروفن، تولید اسید معده را افزایش و پروستاگلاندین‌های محافظ را کاهش می‌دهد.
حتی یک نارکوتیک (مخدر) مثل اکسی کدون – استامینوفن برای معده‌تان بهتر است تا اینکه ۶ ایبوپروفن در روز مصرف کنید! اما بعضی از نارکوتیک‌ها می‌توانند باعث سوزش معده شوند و ضمناً اعتیادآورند؛ بنابراین حتماً در مورد مصرفشان با پزشک مشورت کنید.
مکمل‌های آهن
آنمی کمبود آهن زمانی است که بدن شما آهن بسیار کمی دارد. آنمی کمبود آهن یک عارضه رایج است که با مکمل آهن درمان می‌شود. مصرف مکمل‌های آهن مثل قرص آهن می‌تواند مخاط مری را تحریک کرده و منجر به ریفلاکس اسید شود.
تحقیقات نشان داده آهن، موکوس مجرای گوارش را تحلیل می‌برد. محققان عقیده دارند گاستریت (التهاب مخاط معده) ناشی از مصرف مکمل آهن فقط زمانی رخ می‌دهد که مکمل آهن به‌صورت قرص مصرف شود، نه به‌صورت مایع و شربت.
مکمل‌های پتاسیم
این مکمل‌ها اغلب برای کمک به تعدیل فشارخون بالا تجویز می‌شوند اما می‌توانند مخاط مری را تحریک کنند. البته هر کسی که مکمل پتاسیم مصرف می‌کند لزوماً دچار سوزش معده نخواهد شد. برای کاهش این احتمال، بعد از خوردن مکمل پتاسیم آن را با آب زیاد بخورید و فوراً دراز نکشید.
شما باید پیش از شروع مصرف هر مکملی با پزشک مشورت کنید. مکمل‌های غذایی تحت نظارت تولید نمی‌شوند و ممکن است برای شما مناسب نباشند. اثرات این مکمل‌ها در هر کسی متفاوت می‌تواند باشد، چون بستگی به عواملی مثل نوع مکمل، دوز مصرفی، دفعات مصرف و تداخل با داروهای دیگر دارد.
داروهای تنفسی
افرادی که آسم دارند ممکن است متوجه شوند دچار علائم ریفلاکس هستند. زیرا بعضی از داروهایی که برای درمان آسم به کار می‌روند، سوزش معده را بدتر می‌کنند. این داروها مثل تئوفیلین یا آگونیست‌های بتا ۲ مثل آلبوترول (سالبوتامول) می‌توانند دریچه بین مری و معده را شل کنند.
قرص‌های خواب و آرام‌بخش‌ها
داروهایی به نام بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام (والیوم) و لورازپام (آتیوان)، با هدف کاهش اضطراب و کمک به آرام‌شدن مصرف می‌شوند، اما باعث شل‌شدن دریچه مری و معده نیز می‌شوند که نتیجه‌اش سوزش معده است.
ضمناً خیلی از افراد بعد از خوردن این قرص‌ها دراز می‌کشند و این کار باعث تشدید ریفلاکس می‌شود.
ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای
به‌طورکلی بعضی از داروهای روانپزشکی فقط روی چیزی که مورد هدف است اثر می‌گذارند و عوارض گوارشی خیلی کمی دارند. اما بعضی از ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای قدیمی‌تر مثل ایمی‌پرامین یا آمی‌تریپتیلین ممکن است با کاستن از سرعت تخلیه معده باعث سوزش معده شوند.
چگونه سوزش معده ناشی از مصرف دارو را برطرف کنیم؟
داروها را با مقدار زیادی آب مصرف کنید. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نوشیدن آب با pH بالا مثل آب قلیایی که کمتر اسیدی است می‌تواند علائم ریفلاکس را کاهش دهد.
این هم ایده خوبی است که دارو را همراه غذا مصرف کنید؛ اما ابتدا از پزشکتان سؤال کنید. پزشک باید این اطمینان را به شما بدهد که غذا تداخلی در نحوه جذب دارو در بدن ایجاد نمی‌کند.
همچنین دارو را در حالت نشسته مصرف کنید و حداقل ۳۰ دقیقه صبر کنید و بعد دراز بکشید.
تغییرات در سبک زندگی برای بهبود علائم
خیلی از تغییرات سبک زندگی می‌توانند سوزش معده را کاهش داده یا از بروزشان پیشگیری کنند:
. لباس‌های تنگ نپوشید
. وعده‌های غذایی کم‌حجم‌تر بخورید و آخرین وعده‌غذایی‌تان حداقل سه ساعت تا زمان خوابتان فاصله داشته باشد.
. اگر اضافه‌وزن دارید وزن کم کنید.
. سیگار یا تنباکو را ترک کنید.
. استرستان را کمتر کنید.
. هنگام خواب سرتان را با چند بالش بالاتر قرار دهید.
ضمناً غذاها و نوشیدنی‌های خاصی می‌توانند عامل سوزش معده باشند که باید از آنها پرهیز کنید:
. الکل
. نوشابه‌های گازدار
. مرکبات و آبمیوه‌های اسیدی
. کافئین
. لبنیات پرچرب
. نعنا و نعنا فلفلی
. غذاهای تند و پرادویه یا چرب و سرخ شده
. گوجه‌فرنگی و سس‌های گوجه‌فرنگی
چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است؟
از پزشکتان بخواهید در صورت امکان داروی فعلی را با داروی دیگری جایگزین کند که باعث سوزش معده‌تان نشود. هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف دارویی را قطع نکنید تا تغییر ندهید. در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
. مشکل در بلع غذا
. سوزش معدهٔ مداوم و همیشگی
. سرفه‌های مکرر یا خس‌خس سینه
. کاهش وزن بی‌دلیل
. بدتر شدن علائم بعد از استفاده از داروهای سوزش معده مثل آنتی‌اسیدها یا مهارکننده‌های H۲
گاهی سوزش معده می‌تواند یک وضعیت اورژانسی باشد. اگر سوزش معده‌تان همراه با مدفوع خونی، استفراغ خونی یا سوزش و فشردگی در سینه است سریع‌تر اورژانس خبر کنید.
