نقد سریال قهوه‌ پدری: به یاد ماندنی یا فراموش‌شدنی؟

قهوه‌ پدری یک سریال طنز است. کارگردان  این سریال مهران مدیری است که این سریال را به سفارش شبکه‌ی خانگی فیلم‌نت ساخته است. این سریال از ۱۴ آبان ۱۴۰۳ شروع به پخش شده‌است. نویسنده‌ی سریال  امیر برادران است. سام درخشانی، ژاله صامتی ، مهران مدیری، حامد آهنگی، سید جواد رضویان، مجید نوروزی، سپیده بیگلری و ملیسا زاکری بازیگران این سریال کمدی هستند. ظاهراً سریال«قهوه‌ پدری» ادامه دو سریال پیشین مهران مدیری یعنی هیولا و دراکولا است.

در دهه‌ی اخیر برنامه‌ها، فیلم‌های سینمای و سریال‌های طنز طرفداران بیشتر و بیشتری پیدا کرده اند. با توجه به این که رسانه‌ی ملی خالی از هر گونه خلاقیت، تفریح و محتوی قابل اعتنایی است، پلتفرم‌ها توانسته‌اند با استفاده از این فرصت طلایی و با تولیدات متنوع خود جایگزین خوبی برای تلویزیون باشند و مخاطبان زیادی را از هر قشر و سنی به خود جذب کنند.

اگر کارگردانی بخواهد سریالی بسازد که چالشهای یک جامعه‌ی بیمار را به مخاطب نشان بدهد ممکن است برایش گران تمام شود. علاوه بر آن ممکن است از نظر مالی نیز نتواند سرمایه را برگرداند بنابراین بهترین راه ساخت سریال طنز است. کارگردانان کاربلد می‌توانند با یک داستان طنز هم ناخنکی به معضلات جامعه و درگیرهای ذهنی مردم این جامعه بزنند و هم طوری عمل کنند که چندین برابر سرمایه‌ی هزینه شده به جیبشان بازگردد. و مهران مدیری در لیست کارگردانانی قرار دارد که در این امور حرفه‌ای است. او هم حرفش را می‌زند هم مخاطب جمع می‌کند و هم از نظر مالی  چندین برابر سرمای هگذاریش به کیشه‌اش بر می‌گردد. 

نگاهی به داستان سریال قهوه پدری

داستان سریال «قهوه‌ پدری» داستان خانواده‌ای است که برای رسیدن به امنیت مالی دست به سرمایه گذاری جدیدی می‌زنند. آنها شروع به وارد کردن قهوه می‌کنند. این خانواده چنان در کسب و کارشان پیشرفت می‌کنند که به پدر قهوه معروف می‌شوند. در واقع داستان این خانواده پوششی است برای نشان دادن فساد مالی گسترده در جامعه‌. خانواده‌ی سریال «قهوه‌ پدری»  همزمان که باید با معضلات عدیده‌ در زمینه‌ی تجارتشان دست و پنجه نرم کنند باید فکری هم به حال مشکلات ریز و درشت درون خانوادگی کنند.

این مشکلات در  قالب داستانها‌ی طنز برای مخاطب به نمایش در می‌آید.  شخصیت‌های سریال «قهوه‌ پدری» در این سریال آن چیزهایی که در جامعه اشکال ایجاد می‌کنند و راه را بر پیشرفت‌های اقتصادی افراد معمولی جامعه می‌بندد مطرح می‌کنند. و این که چگونه همان شرایط سخت برای افراد دیگری که افراد خاصی هستند تبدیل به فرصت شده و می‌تواند سکوی پرش و پیشرفت مالی برای آنها شود و همزمان چالش‌های افراد خانواده که هرکدام دغدغه‌ها، آرزوها، اهداف و رفتار مخصوص به خودش دارد را نشان می‌دهد. اعضای خانواده گاه در تقابل با یگدیگر و گاه در راستای یکدیگر هستند.  همه اینها در لا به لای هم تنیده شده‌است. سریال روایتش را با استفاده از ماجرا و دیالوگ‌های طنزی پیش می‌برد. تلنگرها در لا به لای دیالوگ‌ها پنهان است و این خصوصیات سریال « قهوه پدری» ساخته‌ی مهران مدیری است.

کارگردانی و بازی‌ها

مهران مدیری نامی بسیار آشنا و محبوب در لیست طنزسازان ایرانی است. او ثابت کرده است که در ساخت سریال‌های کمدی و برنامه‌های طنز کارگردان قهاری است. سال‌ها است که برنامه‌ها و سریال‌های او در فهرست پر بیننده‌ترین برنامه‌ها و سریال‌ها هستند. او با ساخت سریال قهوه‌ تلخ توانست اوج بگیرد.

مهران مدیری بعد از گذشت سالهای زیاد و کار سخت اکنون توانسته کارنامه‌ی  پر و پیمانی برای خودش بسازد. مهران مدیری در لباس طنز به مفاسد اجتماعی اعم از اقتصادی، فرهنگی و غیره پرداخته است و هر بار سعی می‌کند تا دغدغه‌های مردم جامعه را به خودشان که مخاطبان او هستند نشان بدهد. مهران مدیری این کارگردان کاربلد سلیقه‌ی  مخاطب ایرانی را می‌شناسد و می‌داند چگونه  باید او را بخنداند و در عین حال او را وادار به فکر کردن کند. اکنون نیز با استفاد از داستان خلاقانه و هوشمندی ذاتیش وضعیت جامعه بیمار  امروزی را در قالب سریال «قهوه‌ پدری» نشان می دهد

مهران مدیری علاوه بر کارگردانی بازیگردان خوبی نیز هست او همیشه از بازیگرانش بازی خوب می‌گیرد. ژاله صامتی از بازیگرانی است که سابقه درخشانی برای بازی در فیلم‌های کمدی دارد.  او چهره‌ای دلنشین  و خنده‌هایی دلنشین‌تر دارد. داشتن همین دو فاکتور کافی است که ژاله‌ی صامتی بتواند به راحتی نیمی از توجه مخاطب را به خود جلب کند.

بازی او روان و خالی از هرگونه تکلف است. ژاله صامتی به گونه‌ای بازی می‌کند که مخاطب به راحتی با او ارتباط برقرار می‌کند و به حرفهایش گوش می‌دهد. او غرق در بازیش می‌‍‌شود و نقش را خوب از آب در می‌آورد.  ژاله صامتی همراه با سام درخشانی در فیلم تگزاس ۳ بازی کرده‎اند. سام درخشانی سابقه بازی در فیلم‌های درام وکمدی، سینمایی و سریال را دارد. او هم در لیست بازیگران محبوب قرار دارد. قدرت بازی سام درخشانی هم به فرم چهراش بستگی داردو هم به چرخش‌های شخصیتی که به نحو احسن انجامشان می‌دهد.

این بازیگر توانا در سریال «قهوه‌ پدری» خوش درخشیده است و اما سید جواد رضویان کیست. مخاطب سید جواد رضویان را از نقشی به یاد ماندنی که در سریال پاورچین  بازی می‌کرد به یاد دارد. سید جواد رضویان با آن حالت ساده  و بی ریایش می‌تواند مخاطب را جذب خود کند. رضویان خوب بازی می‌کند و خوب می‌خنداند. او اصول بازیگری را می‌شناسد و از کوچکترین فاکتورهای هنر بازیگری نیز استفاده می‌کند تا مخاطب از بازیش راضی باشد.

حامدآهنگی بازیگری است که توانست در رئالیتی شوی جوکر برنده جوکر برتر شود. مهران مدیری بازیگران  خوشنام، خوش سابقه و  کار بلد و محبوبی را برای سریالش انتخاب کرده‌است. او از بازیگران قدیمیش دست کشیده و می‌خواهد کاری نو ارائه بدهد. این بازیگران در ساخت و پرداخت شخصیت‌های طنز استاد هستند و با بازی روان با مخاطب ارتباط برقرار کرده و او را جذب می‌کنند.

خود مهران مدیری در سریالش بازی می‌کند. مهران مدیری علاوه بر سابقه کارگردانی، نویسندگی در زمینه‌ی بازیگری نیز یک حرفه‌ای است. صورت مهران مدیری با طنز زیرکانه‌ای که در کلامش نهفته است و میمک صورتش همیشه خنده بر لب مخاطب می‌آورد. او در تنیدن مسائل جدی لابه لای داستانهای عامیانه، ماجراهای کمدی  و دیالوگ‌های طنز ید طولایی دارد و در این زمینه همیشه خوب عمل کرده‌است. مهران مدیری در لیست هنرمندانی است که درهر برهه از زمان کارهایش توی بورس بوده‌است.  او هوشمندانه می‌نویسد، کارگردانی و بازی می‌کند.

نقاط ضعف سریال قهوه‌ پدری

عده ای از مخاطبان سریال را نپسندیند. این مخاطبان به داستان سریال خرده گرفته‌اند.  از نظر آنها داستان سریال مورد نقد است. داستان سریال ضعیف است. داستان از انسجام و قدرت کافی برخوردار نیست و هنوز نتوانسته مخاطب را حریصانه به دنبال خود بکشد. نکته‌ دیگر این است که  نویسنده و کارگردان سریال از هر چیزی برای خندان مخاطب استفاده کرده‌ا ند، در صورتی که می‌توانستد شوخی‌هایشان مثل سریال‌های قبلی بار معنایی بهتری داشته‌باشد .

بعضی از منتقدین دلیل ضعبف بودن داستان سریال را غایب بودن برادران قاسم‌خانی در این پروژه می‌دانند برادران قاسم‌خانی شخصیت‌های شناخته شده‌ای هستند که درکارهای مهران مدیری حضور مؤثر داشته‌اند. اکنون که نویسندگی به کسی غیر از آنها واگذار شده، ممکن است داستان تغیرات اساسی نسبت به داستانهای کارهای پیشین داشته‌باشند. بهرحال همانطور که عده‌ای طرفدار پر و پا قرص کارهای مدیری هستند چه با قاسم‌خانی‌ها چه بدون قاسم‌خانی‌ها عده‌ای فقط می‌توانند به فیلم‌هایی از مهران مدیری اعتما کنند که نویسنده‌هایش برادران قاسم‌خانی باشد.

یکی دیگر از نقدهایی که بر این سریال وارد است استفاده بیش از حد از شوخی‌های کلامی و حتی شوخی‌های جنسی است. گر چه مدت زمان زیادی است که کمدی سازان ایران در  فیلم‌های کمدیشان فقط روی شوخیه‌ای جنسی تمرکز می‌کنند تا فیلم‌هایشان به فروش برود اما بهرحال استفاده‌ی بی رویه از این نوع شوخی‌ها لول و سطح فیلم را پائین می‌آرود و ممکن است خانواده‌های چهارچوب دارد از دیدن اینگونه فیلمها راضی نباشند.

این گونه شوخیهای به مزاق همه کس خوش نمی‌آید. مفاهیم جنسی می‌تواند به راحتی حس ناب شوخی را تحت تأثیر قرار داده و بیشتر منزجزکننده باشد تا خنده آور. یکی دیگر از معضلات شوخی‌های این سریال را می‌توان به نوع شوخی‌ها ربط داد. یکی از فاکتورهای شوخی خوب دست اول بودن و غافلگیر بودنش است.

متأسفانه در قمست اول این  سریال شوخی‌ها فاقد تازگی  و غافلگیری است.  در سریال قهوه پدری طراح صحنه و طراح لباس کارشان را خوب انجام داده‌اند. دکورها  بسیار قابل توجه و قابل تحسین هستند اما چیزی که در سریال کم است ایجاد آن فضای گرم و صمیمی و یا حداقل  خانواده بودن است. 

در واقع هماهنگی لازم بین دکورهای زیبا و شکلیل و خانواده وجود ندارد. فضایی سرد و غریبه وار بین اعضای خانواده احساس می‌شود به طوری که مخاطب نمی‌تواند به خوبی با کلیت خانواده همذات پنداری کند. البته شاید در قسمتهای بعددی این مشکل رفع شود.

مردم در جامعه‌ای مثل ایران که روزانه پر از چالشهای غیر قابل پیش بینی است نیاز به طنز دارند. مردمی که درگیر مسائل و مشکلات فراوان  اقتصادی هستند به طوری که  هر خانواده باید چند نفری کار کنند تا شاید بتوانند معاش خودرا تأمین کنند نیاز دارند لحظاتی فارغ از همه‌ی چالش‌ها، معضلات، مشکلات و ناامیدی‌ها شاد باشند. مردم این جامعه باید بتوانند برای ساعاتی هم که شده از حالت غمزده خارج شوند. سریال «قهوه‌ پدری» یک سریال طنز و مفرحی است که می‌تواند انتخاب خوبی باشد برای خانواده‌ها که بتوانند در کنار یکدیگر ساعتی را به شادی بگذرانند.

منبع: مایکت