۱۵ موجود عجیب اعماق اقیانوس که شبیه بیگانگان فضایی هستند

باشگاه خبرنگاران جوان – بسیاری از موجودات اعماق اقیانوس‌ها شکل و ظاهر عجیبی دارند و بیشتر شبیه به حیوانات افسانه‌ای و بیگانگان فضایی هستند. در اعماق تاریک اقیانوس‌ها این موجودات با پوزه‌های عجیب، چشمان غول‌پیکر و دندان‌های تیز برای بقای خود می‌جنگند و همین امر ظاهر آنها را وحشتناک می‌کند.

بخش بزرگی از اعماق اقیانوس‌ها هنوز برای انسان ناشناخته باقی مانده است. دانشمندان برای ثبت تصویر این گونه‌های نایاب به «وسایل نقلیه کنترل از راه دور» (ROV) نیاز دارند. مشاهده این موجودات در زیستگاه طبیعی‌شان، بینش عمیقی درمورد رفتار ماهی‌ها، سخت‌پوستان و نرم‌تنانی ارائه می‌دهد که به ندرت به سطح آب می‌آیند.

در ادامه، با ۱۵ مورد از این ساکنان عجیب اقیانوس آشنا می‌شوید تا ببینید که سیاره ما هنوز چقدر اسرارآمیز است.

۱. کوسه چین‌دار

«کوسه چین‌دار» که آن را یک فسیل زنده می‌نامند، بسیاری از ویژگی‌های اجداد باستانی خود را حفظ کرده است. این کوسه نام خود را از آبشش‌های تزئینی‌اش گرفته و ظاهر ماقبل تاریخی آن در چند میلیون سال گذشته تغییر چندانی نکرده است. اگرچه این کوسه‌ها در اقیانوس اطلس و آرام پراکنده هستند، اما به ندرت دیده می‌شوند. شگفت‌انگیزترین ویژگی این کوسه، دوره بارداری ۳.۵ ساله آن است که یکی از طولانی‌ترین دوره‌های بارداری شناخته‌شده در میان مهره‌داران محسوب می‌شود.

۲. بی‌فک‌ماهی

۷۶ گونه تخمینی از بی‌فک‌ماهی (Hagfish) وجود دارد که برخی از آنها در عمق ۵۶۰۰ پایی (۱۷۰۰ متری) زندگی می‌کنند. اگرچه این موجودات ماهی هستند، اما به دلیل ماده لزجی که بدنشان برای دفع شکارچیان تولید می‌کند، به «مارماهی مخاطی» نیز شهرت دارند. این ماده ژل‌مانند به قدری منحصربه‌فرد است که محققان درحال بررسی استفاده از آن در کاربردهای صنعتی و پزشکی، از جمله ترمیم سوختگی، هستند.

۳. دیوکوسه

دیوکوسه (Goblin Shark) یک گونه نادر کف‌زی است که آن را با پوزه بلند و بسیار تختش می‌شناسند. این کوسه می‌تواند بیش از ۱۰۰ دندان در دهان خود داشته باشد. دیوکوسه هنگام شکار از روشی به نام «تغذیه قلاب‌سنگی» استفاده می‌کند؛ این کوسه فک‌های خود را با سرعت خیره‌کننده تقریباً ۱۱ کیلومتر در ساعت به سمت جلو پرتاب می‌کند و طعمه خود را می‌رباید.

۴. ماهی مرکب جهنمی

نام علمی این موجود Vampyroteuthis infernalis به معنای «ماهی مرکب خون‌آشام از جهنم» است. این جانور نه ماهی مرکب است و نه هشت‌پا، بلکه ویژگی‌هایی از هر دو دارد و در طبقه‌بندی علمی خاص خود قرار می‌گیرد. ماهی مرکب جهنمی در اعماق بیش از ۲۰۰۰ پایی (۶۰۰ متری) زندگی می‌کند و برخلاف نامش از خون تغذیه نمی‌کند، بلکه غذای آن «برف دریایی» یا مواد آلی ناشی از تجزیه لاشه‌ها است. نام او به دلیل پرده‌ای است که بازوهایش را به هم متصل کرده و ظاهری شبیه به شنل دراکولا دارد.

۵. کله‌حاشیه‌ای پرخاشگر

این ماهی به دلیل حاشیه‌های روی پیشانی و تمایلش به پرخاشگری شدید هنگام نزدیک‌شدن هر موجودی، نام پرخاشگر را دریافت کرده است. این موجودات کوچک (۷.۵ تا ۲۰ سانتی‌متر) که بومی اقیانوس آرام هستند، در لوله‌های رهاشده یا حتی قوطی‌های نوشابه دور ریخته‌شده زندگی می‌کنند. ویژگی بارز آنها دهان بسیار بزرگشان با لبه‌های فلورسنت است که می‌تواند به‌طور عجیبی باز شود و به عنوان هشداری برای رقبای هم‌گونه عمل می‌کند.

۶. کوسه شبح

کوسه شبح که با نام «کیمرا» (Chimaera) نیز شناخته می‌شود، مانند کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها، یک ماهی غضروفی است. پوزه بیرون‌زده این ماهی برای تشخیص میدان‌های الکتریکی و حرکات طعمه‌ها در کف اقیانوس به کار می‌رود. یک خار سمی در نزدیکی باله پشتی، از آن در برابر شکارچیان محافظت می‌کند. شواهد فسیلی نشان می‌دهد که کیمراها ۴۰۰ میلیون سال پیش از کوسه‌ها جدا شده‌اند و میلیون‌ها سال در اقیانوس‌ها حضور داشته‌اند.

۷. ماهی حبابی

ماهی حبابی (Blobfish) در یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۳ توسط «انجمن حفظ حیوانات زشت» بریتانیا، عنوان «زشت‌ترین حیوان دنیا» را به دست آورد. این ماهی در اعماق ۳۳۰ تا ۹۲۰۰ پایی (۱۰۰ تا ۲۸۰۰ متری) زندگی می‌کند. ظاهر ژلاتینی و افتاده این ماهی در خشکی ناشی از نبود فشار شدید آب است. در اعماق اقیانوس، فشار آب به بدن ژلاتینی این ماهی ساختار می‌دهد و ظاهری شبیه به ماهی‌های عادی پیدا می‌کند. این مایع ژله‌ای همچنین به او کمک می‌کند تا بدون نیاز به اندامی موسوم به بادکنک شناوری در آن عمق زندگی کند.

۸. گرگ‌ماهی اطلسی

دندان‌های نیش‌مانند و تیز این گونه، دلیل نام‌گذاری آن به‌صورت «گرگ‌ماهی» است. این موجود که معمولاً از گوش‌ماهی‌ها، خرچنگ‌های هرمیت و توتیای دریایی تغذیه می‌کند، چندین ردیف دندان نوک‌تیز دارد که برخی از آنها از دهانش بیرون زده‌اند. آرواره‌های قدرتمند به او کمک می‌کند تا پوسته‌های سخت را بشکند. این ماهی برای زنده‌ماندن در آب‌های یخی اقیانوس اطلس، نوعی ضدیخ طبیعی در بدن خود تولید می‌کند تا از تشکیل یخ در خونش جلوگیری شود.

۹. خرچنگ عنکبوتی ژاپنی

خرچنگ عنکبوتی ژاپنی یکی از بزرگ‌ترین بندپایان شناخته شده است. عرض بدن این خرچنگ به ۳۸ سانتی‌متر و طول پاهای آن به ۴ متر می‌رسد و وزن آن تا ۲۰ کیلوگرم افزایش می‌یابد. این موجودات غول‌پیکر به جای شکار، معمولاً لاشه‌خواری می‌کنند و در کف اقیانوس پرسه می‌زنند. تخمین زده می‌شود که آنها بین ۵۰ تا ۱۰۰ سال عمر کنند.

۱۰. قلابچه‌ماهی

بیش از ۲۰۰ گونه قلابچه‌ماهی (Anglerfish) در سراسر جهان وجود دارد. این ماهی‌ها در اعماق تاریک اقیانوس زندگی می‌کنند. ویژگی نمادین آنها، زائده‌ای نورانی بر روی سر است که فقط در ماده‌ها وجود دارد. این قلاب ماهیگیری بیولوژیکی، با نوکی از باکتری‌های درخشان، ماهی‌های مرکب و کرم‌ها را به سمت دهان شکارچی می‌کشاند. در برخی گونه‌ها، نرها به صورت انگلی برای همیشه به ماده می‌چسبند و با او ادغام می‌شوند.

۱۱. ‌ماهی هوکی

ماهی هوکی (Grenadiers) که به دلیل بدن بلند و مخروطیش به دم‌موشی نیز معروف است، در مناطق عمیق باتیال و ابیسال (تا عمق ۴ هزار متری) زندگی می‌کند. اعتقاد بر این است که آنها برای افزایش شناوری در آن اعماق، بافت‌های ژلاتینی و عضلات کم‌تراکم‌تری تکامل داده‌اند. چشمان بسیار درشت به این ماهی‌ها کمک می‌کند تا طعمه‌های زیست‌تاب را در تاریکی مطلق ردیابی کنند.

۱۲. ماهی چشم‌بشکه‌ای

ماهی چشم‌بشکه‌ای (Barreleye) یکی از عجیب‌ترین موجودات سیاره ما است. این ماهی دارای یک سر کاملاً شفاف و پر از مایع است. دانشمندان در ابتدا فکر می‌کردند چشمان لوله‌ای و درشت این ماهی (که لنزهای سبز روشنی دارند) فقط می‌توانند مستقیماً به بالا نگاه کنند. اما دهه‌ها بعد، محققان کشف کردند که این چشمان شگفت‌انگیز می‌توانند بچرخند و به ماهی امکان می‌دهند هم بالا را برای یافتن طعمه و هم جلو را برای دیدن آنچه می‌خورد، نگاه کند. سپر شفاف سر نیز احتمالاً از چشمان در برابر نیش طعمه‌ها محافظت می‌کند.

۱۳. ماهی سوسماری

ماهی سوسماری (Deepwater Lizardfish) که در اعماقی تا ۴۹۰۰ متر یافت می‌شود، یک شکارچی راس هرم غذایی در زیستگاه خود است. این ماهی که طول آن به بیش از ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد، با چشمان درشت و دهانی پر از دندان‌های تیز، یک شکارچی کمین‌گیر است. اطلاعات کمی درباره این ماهی وجود دارد، اما سازمان NOAA گزارش داده است که این موجود به هم‌نوع‌خواری نیز معروف است.

۱۴. مارماهی نوک‌باریک

طول مارماهی نوک‌باریک (Slender Snipe Eel) می‌تواند به ۱.۲ متر برسد، اما تنها چند ده گرم وزن دارد. بدن روبان‌مانند این مارماهی حدود ۷۵۰ مهره را در خود جای داده است. پوزه بلند و باریک آن، آرواره‌هایی شبیه به منقار پرنده ایجاد کرده است. دانشمندان حدس می‌زنند که این ماهی با دهان باز شنا می‌کند و شاخک‌های سخت‌پوستان در دندان‌های رو به داخل آن گیر می‌کند و راه فرار را می‌بندد.

۱۵. افعی‌ماهی اسلون

افعی‌ماهی اسلون (Sloane’s Viperfish) در منطقه گرگ‌ومیش اقیانوس، تقریباً در عمق ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ متری شکار می‌کند. این ماهی‌ها مهاجرت عمودی انجام می‌دهند و شب‌ها برای تغذیه به سطح آب نزدیک‌تر می‌شوند. آنها می‌توانند آرواره‌های خود را از جا در بیاورند و حیوانات بزرگ‌تر از خود را ببلعند. دندان‌های نیش مانند و سوزنی آنها آنقدر بلند است که در دهان جا نمی‌شود و مانند یک قفس در بیرون از دهان قرار می‌گیرد تا طعمه را زندانی کند.

منبع: دیجیاتو