بسیاریشان شاید چشم به خلیل عقاب دارند که بهعنوان نخستین ایرانی نامش در گینس ثبت شده یا شاید هم با خرده استعداد و سرسوزن توانایی عجیب و غریبی که دارند، در پی نان و جاه هستند. صاحبان این مهارتها و قدرتهای شگفتانگیز هرچه از هدف و هوا در سرشان باشد، پیش از جهانیشدن در گینس هوگ بیور (بنیانگذار مؤسسه گینس در تالیف کتاب رکوردهای جهانی) گذرشان به کمیته ثبت رکوردهای ملی خواهد رسید؛ آنجا که در لیست بلندبالای ترینهایشان، نام و نشان رضا بیاتپور با رکورد هولاهوپزنی روی سیم ۴میلیمتری ماهیگیری، حسین عاشوری با سخنوری به بیش از ۴۰زبان زنده جهان و برپایی پرجمعیتترین کلاس آموزشی با حضور ۴هزار نفر دیده میشود.
ملیهایی که جهانی میشوند
کم نبوده و حالا هم اندک نیستند افرادی که به سبب برخورداری ذاتی یا اکتسابی و انتسابی، فعالیتی عجیب و غریب از ساعتهای متمادی حلقه هولاهوپگرداندن دور گردن یا کمر خود آن هم در وضعیتی دشوار مانند ایستاده بر تیزی قله کوهی بلند یا نیمخیز شده روی ناهمواری سخت تا ساخت بزرگترین و متفاوتترین سازهها و تجهیزات انجام میدهند. مهارتها و توانمندیهایی اینچنین شگفت که برای نمایش و حتی ثبتشان با نام و نشان فاعلان و صاحبان خود در کتاب پرآوازه مؤسسه بینالمللی گینس، باید میلیون ها تومان هزینه شود. چنان پرهزینه و دور از دسترس و حتی غیرممکن که در به سرانجام رسیدن گاهی عجیب و غریبتر از آن فعالیتها و استعدادهای نادر و نادیده، نمایان میشد. این شد که جمعی از کارگزاران به پیشگامی هادی رضایی که در حوزه ورزشهای استقامتی و رزمی، دارنده مدالها و افتخارات ملی بسیار بود، طرح راهاندازی کمیته ثبت رکوردهای ملی را پیگیری و درنهایت در سال1390 به بار و بر رساندند؛ کمیتهای مختص ثبت رکوردهای مختلف از حوزههای ورزشی و فرهنگی گرفته تا عرصههای علمی و مذهبی ذیل سازمانها و وزارتخانههایی مرتبط مانند ورزش، ارشاد و میراث فرهنگی که برای نخستینبار در کشور، تشکیل میشد. از آن سال تاکنون بیش از 2هزار رکورد ملی و 100رکورد جهانی مهر شده و گواهینامه تأیید گرفته است.
کمیته بهجای گینس برای ثبت عجیب و غریبترینها
نخستین رکورد کمی بعد از شروع بهکار کمیته ملی رکوردها در سال1390 ثبت شد؛ زهرا جعفرپور 6ساله که در 1500مترمسیر هم راه رفت و هم حلقه هولاهوپ را به دور خود پیچ و تاب داد؛ هرچند این رکورد، بارها و بارها شکسته شد، نخستینبودنش در کمیته رکوردهای ملی ایران، غیرقابل شکست است. رکوردها براساس موضوعی که دارند مانند نهاییترین زور بازوی فرد یا افرادی در کشاندن کشتی یا هواپیما یا پرامتیازترین مهارت آشپزانی در پخت طولانیترین ساندویچ ژامبون مرغ تنوری در تقسیمبندیهای انفرادی، گروهی، دستاوردهای طبیعی، همراه با اختراعات و ادوات، جانبازان و معلولان، کیدز (کودکان) و البته رکوردهای رویایی جای میگیرند.
مزه رکوردهای خوردنی و رکوردهایی که جان دارند
80آشپز یزدی دست بهدست هم دادند و کباب چربوچیل شتری در 205متر برای اهالی اردکان تدارک دیدند. بدین طریق هم رکوردی خوشمزه به نام خود ثبت کردند و هم به اثبات رساندند که آشپز اگر دست و پنجهدار باشد با دو تا چندتاشدنشان، آش نه شور میشود و نه بینمک. رکورددارانی دیگر هم بودند که با رکوردزنیهای خود از طناب دار یا حکم ابد، جستند؛ مانند محکوم به اعدامی (قتل غیرعمد) که 7دقیقه و 2ثانیه میلهای 5کیلویی باستانی را به سر برد و آورد تا دل خانواده مقتول به رحم آمد.
از سلطان گواهینامه ایران تا عشق به خانم جیوتی امگه
کوچکترین رکورددار کشور، پارسا همدانی 3سال دارد که توانسته عضو انجمن جهانی هوش شود و مقابلش، خانم بی آزار با کهولتی 90ساله و رکورد پلانک، عرض اندام میکند. از سلطان گواهینامه ایران که بیش از 30گواهینامه برای جنباندن اقسام وسایل نقلیه (هواپیماهای سبک و سنگین، قطار، کشتی، ماشینآلات صنعتی) گرفته یا مرد نخوابیده ایران که حالا بیش از 20سال است خواب به چشمانش نیامده یا حتی پسر کرد 65سانتیمتری که کوتاهقامتترین ایرانی است و تازگیها دل به «جیوتی امگه» دختر هندی 62سانتیمتری باخته که بگذریم، بیشمارند رکوردهایی مانند طولانیترین مسافت پیادهروی در کمترین زمان که به نام جوانی عشایری از استان فارس ثبت شده، بهبودیافتگان اعتیاد که رکوردهایی از دویدنهای استقامتی و انجام حرکات تعادلی طولانیمدت در نگهداشتن توپ روی زانو دارند، رکورد پلهنوردی معلولانی که با یک دست یا یک پا در کمترین زمان هزار و 693پله برج میلاد را بالا رفتهاند.
۳۸۵مشت در یک دقیقه که رکورد شد!
از جستوجو میان صفحات نخستین جلد کتاب رکوردهای ایران که سال1400 به چاپ رسیده چنین برمیآید که قریب به 60درصد رکوردهای عجیب و غریب رکوردداران سری در رشتههای ورزشی دارند و عدد سهم بانوان در همه رکوردزنیهای ثبتشده به حدود 30درصد از کل میرسد؛ سهمی کمتر از آقایان که البته لابهلایشان رکوردهای خاص و شگفتانگیز دیده میشود. مانند کوبیدن 385مشت در کمتر از یک دقیقه که رکورددارش عاطفه صفایی است یا طنابزنی همزمان هزار و 105دختر نوجوان که پیوسته اتفاق افتاده است. قابلتوجهتر اینکه تفاوت عیالی از نظر موضوعی بین رکوردهایی که رکورداران دهه50 تا خردسالان قرن جدید وجود دارد. رکوردداران دهههای 50 تا اواخر دهه70 به استعدادها و مهارتهایی که اغلب جسمی، بدنی و قدرتی بوده، پرداختهاند؛ حال آنکه رکوردداران دهههای 80 تا 1400 بیشتر در ثبت رکوردهای فکری، ذهنی و کمتحرکتر، درخشیدهاند. دومین جلد کتاب رکوردهای ایران در بهار1404 رونمایی خواهد شد.