همشهری آنلاین: سوت پایان انتخابات آمریکا و رقابت‌های تنگاتنگ بین دو نامزد حزب جمهوری‌خواه و دموکرات امروز سه شنبه ۱۵ اکتبر زده می‌شود. مثل هر جای دیگر در جهان، در ایران نیز انتخابات آمریکا و مستأجر بعدی کاخ سفید، حائز اهمیت است چراکه این گمانه وجود دارد که در صورت پیروزی کامالا هریس، سیاست‌های ضدایرانی کمتری در واشنگتن وضع شود. از آن سو، عده ای دیگر معتقدند که ریاست جمهوری دونالد ترامپ، به مفهوم تنش بیشتر در منطقه و تحریم‌های مضاعف برای ایران است. شواهد و قرائن اما نشان می‌دهند که جمهوری خواهان و دموکرات‌ها بیش از آنکه در مدار سیاست رقابت کنند، به دشمنی با ایران افتخار می کنند. کارنامه دموکرات‌ها از نظر وضع تحریم‌های بیشتر علیه ایران، سیاه‌تر است و سوابق آنها حاکی از آن است که هر دو حزب برای تضعیف قدرت ایران اجماع نظر دارند و تنها تفاوتشان در تاکتیک‌ها و روش‌هاست. در این گزارش، سیاست‌های ضدایرانی آنها را به اختصار مرور کرده‌ایم.
تحریم‌ها، فرمان‌های اجرایی و قطعنامه‌ها
تحریم‌ها و فرمان‌های اجرایی خصمانه ترین و دامنه‌دارترین رفتار مقامات واشنگتن با ایران طی بیش از ۴ دهه گذشته به شمار می رود که صرف نظر از نوع دولت‌های جمهوری خواه و یا دموکرات همواره علیه ایران اعمال و اجرا شده است:
تحریم‌های ضدایرانی در دوران جمهوری خواهان:
مهمترین تحریم‌های ضدایرانی در دوران جورج بوش:
عمده اقدامات ضدایرانی دولت بوش به بهانه حمایت تهران از تروریسم و در چارچوب فرمان های اجرایی و همچنین قطعنامه های تحریمی سازمان ملل علیه ایران صورت گرفته است:
۲۳ سپتامبر ۲۰۰۱ – فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ – فرمان تحریم نهادهای ایرانی متهم به حمایت از تروریسم
۲۸ ژوئن ۲۰۰۵ – فرمان اجرایی ۱۳۳۸۲ – اجرای تحریم علیه نهادهای ایرانی متهم به حمایت از فعالیت هسته ای و موشکی
قطعنامه‌های ضدایرانی شورای امنیت با پیگیری دولت بوش:
قطعنامه ۱۷۳۷ – در دسامبر ۲۰۰۶، ممنوعیت عرضه فناوری و مواد مرتبط با هسته ای به ایران و مسدود کردن دارایی های افراد و شرکت های کلیدی مرتبط با برنامه هسته‌ای
قطعنامه ۱۷۴۷ – در مارس ۲۰۰۷، اجرای تحریم های اولیه علیه ایران دلیل عدم تعلیق برنامه غنی سازی اورانیوم
قطعنامه ۱۸۰۳ – در مارس ۲۰۰۸ – الزام ا یران به توقف تحقیق و توسعه مرتبط با سانتریفیوژهای هسته‌ای
قطعنامه ۱۹۲۹ – در ژوئن ۲۰۱۰ – ممنوعیت فروش و یا به هر نحوی انتقال سلاح های سنگین به ایران بدلیل ادامه برنامه هسته‌ای
مهمترین تحریم‌های دولت ترامپ علیه ایران:
تحریم‌های دوران ترامپ علیه ایران با عنوان فشار حداکثری صورت گرفت:
۱۵۰۰ تحریم: اقدامات ترامپ علیه ایران ین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱
مهمترین بخش‌های تحریم شده ایران در دوران ترامپ:
باید توجه داشت در هر نوبت تحریم، آمریکا مجموعه‌ای از تحریم‌ها را که گاه شامل ده‌ها مورد تحریم بوده، اعمال کرده است:
۷ نوبت: تحریم تجارت ایران در طلا و سایر فلزات گرانبها
۱۲ نوبت: تحریم سازمان انرژی اتمی ایران و ۲۳ شرکت تابعه
۹ نوبت: تحریم دانشمند و افراد مرتبیط با فعالیت هسته ای ایرانی
۱۱ نوبت: تحریم‌های مرتبط با صنعت موشکی
۱۰ نوبت: تحریم های مربوط به صنعت نفت
۵ نوبت: تحریم های مربوط به بانک ها و مشاغل
۳۱ نوبت: تحریم های مرتبط با ارتش، نیروهای نظامی و شبکه های تدارکاتی نیروهای مسلح
۴ نوبت: تحریم های مرتبط با بخش‌های سایبری و مخابراتی
۱۴ نوبت: تحریم های اعمال شده به بهانه حقوق بشر
مهمترین فرمان‌های اجرایی دوران ترامپ علیه ایران:
۸ می ۲۰۱۹ – فرمان اجرایی ۱۳۸۷۱ – ممنوعیت معاملات با بخش‌های آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران
۲۴ ژوئن ۲۰۱۹ – فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ – تحریم «آیت الله خامنه ای»، رهبر معظم انقلاب و اعضای دفتر ایشان
۱۰ ژانویه ۲۰۲۰ – فرمان اجرایی ۱۳۹۰۲ – مسدودسازی معاملات با سیستم مالی ایران برای هر فرد یا نهاد در بخش‌های ساختمانی، تولیدی، نساجی یا معدنی
۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰ – فرمان اجرایی ۱۳۹۴۹ – فرمان تحریم‌های ثانویه برای افرادی دخیل در فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و تسلیحاتی
دموکرات‌ها
دولت کارتر
۱۹۷۹ – جیمی کارتر، رئیس جمهور وقت آمریکا نخستین فرمان اجرایی اضطرار ملی علیه ایران را اعلام کرد. پیرو این فرمان اجرایی، دارایی‌های مردم ایران در خاک آمریکا توقیف شدند.
دولت کلینتون
دولت کلینتون پایه گذار قانون جامع تحریم‌ها علیه ایران است:
۱۹۹۵ – وضع ممنوعیت سرمایه گذاری شرکتهای نفتی آمریکایی در طرح‌های نفت و گاز ایران و قطع یکجانبه روابط بازرگانی
۱۹۹۶ – تصویب قانون ایلسا و تحریم هر شرکتی که با ایران به میزان بیش از ۲۰ میلیون دلار تجارت داشته باشد
دستکش مخملی اوباما:
بزرگترین و متنوع ترین بسته‌های تحریمی آمریکا علیه ایران در دوران دولت دموکرات اوباما صورت گرفته است:
برخی شرکتهای ایرانی تحریم شده در دولت اوباما:
سازمان صنایع هوافضا ایران؛ شرکت انرژی نوین مرتبط با برنامه هسته ای ایران؛ بانک‌های سپه/بانک سپه اینترنشنال ، شرکت کالای الکتریک وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران ، سازمان صنایع دفاع ، شرکت پارس تراش وابسته به سازمان انرژی اتمی ، شرکت انرژی مصباح در توسعه آب سنگین ایران، بنیاد تعاون سپاه، خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ، شرکت حمل و نقل سیسکو ، خطوط کشتیرانی دریای خزر، خط کشتیرانی جنوب ایران،شرکت خدمات کامپیوتری کشتیرانی، بانک توسعه صادرات ایران ، شرکت بورس، بیمه مرکزی ایران
مهمترین فرمان‌های اجرایی اوباما علیه ایران:
۱ ژوئیه ۲۰۱۰ – فرمان اجرایی اصلاح قانون جامع تحریم ها در راستای گسترش قانون تحریم های سال ۱۹۹۶
۲۹ سپتامبر ۲۰۱۰ – فرمان اجرایی ۱۳۵۵۳: تحریم مقامات ایرانی با ادعای نقض جدی حقوق بشر
۲۳ مه ۲۰۱۱ – فرمان اجرایی ۱۳۵۷۴: گسترش دوباره تحریم ها علیه نهادهای تحت قانون تحریم های ایران در سال ۱۹۹۶
۲۱ نوامبر ۲۰۱۱ – فرمان اجرایی ۱۳۵۹۰ – اجازه به وزیر امور خارجه برای تحریم افراد دخیل در فعالیت‌های خاص در بخش‌های انرژی و پتروشیمی
۳۱ دسامبر ۲۰۱۱ – بند ۱۲۴۵ قانون مجوز دفاع ملی و اعمال تحریم های یکجانبه ای علیه بانک مرکزی ایران
۶ فوریه ۲۰۱۲: فرمان اجرایی ۱۳۵۹۹ – مسدود کردن دارایی دولت ایران و کلیه موسسات مالی ایرانی
۲۳ آوریل ۲۰۱۲ – فرمان اجرایی ۱۳۶۰۶ – مسدود کردن اموال ایران و ممنوعیت ورود افراد متهم به نقض شدید حقوق بشر
۱ مه ۲۰۱۲ – فرمان اجرایی ۱۳۶۰۸ – فرمان ممنوعیت معاملات خاص با ایران
۹ اکتبر ۲۰۱۲ – فرمان اجرایی ۱۳۶۲۸ – فرمان تحریم‌های بیشتری علیه ایران
۳ ژوئن ۲۰۱۳ – فرمان اجرایی ۱۳۶۴۵ – ممنوعیت معاملات با ریال ایران، بخش خودروسازی ایران
۱ دسامبر ۲۰۱۶ – تمدید قانون تحریم های ایران همزمان با امضای توافق هسته ای ۲۰۱۵
بایدن، پیرو ترامپ:
دولت بایدن در تحریم علیه ایران راه دولت ترامپ را ادامه دارد و برخی از مهمترین های زمان بایدن علیه ایران به شرح ذیل است:
۹ مارس ۲۰۲۱ تحریم اعضای سپاه
۸ اکتبر ۲۰۲۱ – تحریم شرکت صنایع ماموت و شرکت تابعه آن
۷ دسامبر ۲۰۲۱ – تحریم هشت مقام ایرانی و همچنین یگان های ویژه نیروی انتظامی
۸ سپتامبر ۲۰۲۲ – تحریم چهار شرکت ایرانی به بهانه ارائه پهپاد به روسیه
۲ مارس ۲۰۲۳ – تحریم شش شرکت فروش یا ارسال محصولات نفتی و پتروشیمی ایران
مشارکت آمریکا در جنگ عراق علیه ایران در دوره جمهوری خواهان
مشارکت و همراهی آمریکا با عراق علیه ایران در جنگ هشت ساله تحمیلی یکی دیگر از نمودهای بارز رفتار خصمانه و ضدایرانی آمریکا در چند دهه گذشته است:
اطلاعات و پشتیبانی لجستیکی آمریکا در تسلیح عراق علیه ایران – دولت جمهوری خواه ریگان
تصویب چندین لوایح تحریمی علیه ایران در نیمه دوم جنگ عراق علیه ایران – دولت جمهوری خواه ریگان
صدور مجوز فروش بسیاری از اقلام دو منظوره از جمله مواد شیمیایی سمی و ویروس های بیولوژیکی کشنده مانند سیاه زخم و طاعون به عراق در جنگ علیه ایران – دولت‌های جمهوری خواه ریگان و جورج اچ دبلیو بوش
حملهٔ نیروی دریایی آمریکا به دو سکوی نفتی ایران و ناوچه ایرانی سهند در اواخر جنگ ایران و عراق- دولت جمهوری خواه ریگان
هدف قرار دادن پرواز مسافربری شماره ۶۵۵ شرکت هواپیمایی ایران ایر بر فراز خلیج فارس و شهادت همه ۲۹۰ مسافر – دولت جمهوری خواه ریگان
خرابکاری در صنعت بومی هسته ای ایران
دولت‌های آمریکا هم در دوران جمهوری خواهان و هم دموکرات‌ها یدطولایی در خرابکاری برنامه هسته‌ای بومی ایران دارند:
۲۰۰۶ – دولت جمهوری خواه بوش – عملیات بازی های المپیک: عملیات مخفیانه خرابکاری از طریق اخلال سایبری علیه تأسیسات هسته ای ایران
۲۰۱۰ – دولت دموکرات اوباما – حمله سایبری استاکس نت: تخریب برخی تاسیسات هسته‌ای ایران توسط ویروس استاکس نت (ساخته شده توسط آمریکا و اسرائیل)
عملیات‌های ضدایرانی آمریکا
یکی دیگر از وجوه بارز اقدامات ضدایرانی دولت‌های آمریکا، عملیات‌ها و اقدامات نظامی آنها در مقاطع مختلف و در دولت‌های مختلف دموکرات یا جمهوری خواه علیه جمهوری اسلامی ایران است:
اواخر دهه ۱۹۹۰ – دولت دموکرات کلینتون – پیگیری اجرای عملیات شکست خورده مرلین به عنوان یک عملیات مخفیانه آمریکا در دولت کلینتون به منظور به تأخیر انداختن برنامه هسته‌ای ایران
ژانویه ۲۰۰۴ – دولت جمهوری خواه بوش- اختصاص ۴۰۰ میلیون دلار در دولت بوش برای بی ثبات کردن حکومت ایران و حمایت از گروه های تجزیه طلب عرب و بلوچ – به نقل از منابع نظامی، اطلاعاتی کنگره آمریکا
مارس ۲۰۰۶ – دولت جمهوری خواه بوش – تجهیز و آموزش گروه تروریستی پژاک در کردستان عراق در حمله به ۲۴ تن از نیروهای امنیتی ایران – به نقل از «سیمور هرش»، روزنامه نگار نیویورکر
۳ آوریل ۲۰۰۷ – دولت جمهوری خواه بوش – حمایت آمریکا از گروه ترویستی جندالله در عملیات تروریستی و شهادت ۴۰۰ سرباز ایرانی – به نقل از تلویزیون آمریکایی ای.بی.سی
می ۲۰۰۷ – دولت جمهوری خواه بوش – حمله آمریکا به سرکنسولگری ایران در اربیل عراق و ربایش دیپلمات‌های ایرانی
ژانویه ۲۰۲۰ – دولت جمهوری ترامپ – ترور شهید سلیمانی و یاران همراه در فرودگاه بغداد
۲۰۲۴ – دولت دموکرات بایدن – مشارکت آمریکا در اقدامات ضدایرانی اسرائیل با ارسال نیروهای مستشاری، تجهیزات ارتباطی در منطقه و اعزام ناو و تانکرهای سوخت رسان هوایی برای علمیات هوایی علیه ایران
حمایت تمام قد همه دولت‌های آمریکا از اغتشاشات ایران
هر زمان در ایران اغتشاش و یا ناامنی رخ داده است، دولت‌های دموکرات و یا جمهوری خواه آمریکا در صف اول حامیان اغتشاشگران بوده‌اند:
۲۰۰۹ – دولت دموکرات اوباما – حمایت از اغتشاشات در غائله انتخاباتی ۱۳۸۸
۲۰۱۷ – دولت جمهوری خواه ترامپ – حمایت از اغتشاشات دی ۱۳۹۶ ایران
۲۰۱۸ – دولت جمهوری خواه ترامپ – حمایت از اغتشاشات بهار ۱۳۹۷ در شهرستان کازرون
۲۰۱۹ – دولت جمهوری خواه ترامپ – حمایت آمریکا از اغتشاشات در جریان اعتراضات آبان‌ماه ۱۳۹۸
۲۰۲۲ – دولت دموکرات بایدن – حمایت آمریکا از اغتشاشات پائیز ۱۴۰۱ موسوم «زن، زندگی؛ آزادی»
کاسبی آمریکا از تحریم‌های ایران
آمریکا از ناحیه تحریم‌های ضدایرانی درآمدزایی نیز دارد که بخشی از این درآمدها به تحریم‌های بانک‌ها و شرکتهای جهان که با ایران همکاری می‌کردند باز می گردد. برخی از این بانک‌ها با ایران به صورت غیرمستقیم تبادلات بانکی داشتند و بعضی نیز بنابر اتهامات دیگر، تحریم شدند که عبارتند از:
۸۹۰۰ میلیون دلار: بانک پاریباس
۱۹۰۰ میلیون دلار: بانک «اچ. اس. بی. سی»
۱۵۰۰ میلیون دلار: بانک کامرز
۱۳۰۰ میلیون دلار: بانک یونی کردیت
۱۳۰۰ میلیون دلار: بانک سوسیته جنرال
۱۲۰۰ میلیون دلار: شرکت «زد. تی. ای»
۱۱۰۰ میلیون دلار: بانک استاندارد چارتر
۸۰۰ میلیون دلار: بانک کردیت اگریکول
۶۱۹ میلیون دلار: بانک «ING»
۵۳۶ میلیون دلار: بانک کردیت سوئیس
