انتخاب مجدد ترامپ می‌تواند بر بازار خودروی ایران به روش‌های مختلفی تأثیر بگذارد. اگرچه هنوز مشخص نیست سیاست‌های تحریمی پیشین او تکرار خواهند شد، اما بازگشت او به قدرت می‌تواند پیامدهایی در بازار جهانی داشته باشد که به طور غیرمستقیم بر ایران اثر بگذارد.
در این گزارش بررسی می‌کنیم بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر بازار خودروی ما خواهد داشت. اما قبل از بررسی یک سری نکات درباره بر سر کار آمدن ترامپ؛ باید به نقش مسئولان ایرانی در مدیریت حوزه خودرو اشاره کنیم.
ترامپ بر بسته شدن ثبت سفارش تاثیر ندارد
واقعیت این است در حال حاضر هیچ کدام از واردکنندگان خودرو از شرکت مادر مجوز رسمی ندارند و ما هم در ایران نمایندگی رسمی نداریم. حتی در زمان اوج واردات خودرو در دهه نود هم جز چند مورد، نمایندگی رسمی از هیچ شرکتی در ایران وجود نداشت. نهایتا میتسوبیشی و تویوتا نمایندگی داشتند. پس با اعمال تحریم‌های مجدد، اتفاق عجیبی برای واردکنندگان خودرو نباید رخ دهد که مثلا شرکت مادر درخواست لغو قرارداد کند. چون در حال حاضر اکثر خودروهای وارداتی در دوره جدید از چین و کشورهای اطراف غیرمستقیم وارد کشور می‌شوند.
با آغاز تحریم‌ها شرکت ها از ایران رفتند اما اتفاق عجیبی که رخ داد در دوره وزارت صمت آقای شریعتمداری بود که اواخر سال ۹۶ اعلام کردند سایت ثبت سفارش خودروهای وارداتی در حال بروزرسانی است و سال ۱۳۹۷ برای همیشه واردات خودرو بسته شد تا چری نماینده چینی‌ها، سلطان بلامنازع بازار خودروی ایران شود.
پس باید بگوییم بله آمدن ترامپ به کاخ سفید، حتما روی اقتصاد و حتی تحریم‌ها تاثیر خواهد گذاشت اما مدیران اولین اقدامی که می‌کنند بستن سایت ثبت سفارش نباشد. اگرچه که همچنان علائمی وجود دارد مبنی بر اینکه سایت ثبت سفارش خودروهای وارداتی از ابتدای سال ۱۴۰۳، ثبت سفارش جدیدی به خود ندیده است.
منشا ارز را آزاد کنید
دومین اقدامی که مسئولان می‌توانند انجام دهند آزادسازی منشا ارز برای واردات خودرو است. اجازه دهند افراد با منشا ارز شخصی اقدام به واردات خودرو کنند و بانک مرکزی مجبور به تامین ارز به این شکل نباشد که هرروز این جمله را بشنویم اولویت تامین ارز با دارو و سایر موارد است.
و حالا که ترامپ بر سر کار آمده نرخ ارز نیمایی و آزاد تغییر کند. همان طور که آلبرت بغازیان، کارشناس اقتصادی به ایلنا گفته است:« واقعیت این است که تعیین قیمت دلار در بازار به سیاست‌های بانک مرکزی بستگی دارد و اگر بانک مرکزی بخواهد، می‌تواند در همین شرایط نرخ ارز را ثابت حفظ کند. اما اینکه نرخ دلار نیمایی را دولت افزایش می‌دهد اینکه انتظار داشته باشیم نرخ دلار در بازار آزاد ثابت بماند، بسیار خوش‌بینانه است.»
پس نتیجه‌گیری کنیم اجازه دهند واردات خودرو، ارز خودش را تامین کند. در این صورت تحریم‌های احتمالی که ترامپ در آن بخش مسبوق به سابقه است، خنثی خواهد شد.
تاثیر ریاست جمهوری ترامپ بر بازار خودرو
۱.احتمال بازگشت تحریم‌ها: اگر ترامپ سیاست‌های سخت‌گیرانه مشابه دوره قبل را دنبال کند، تحریم‌های جدید می‌توانند واردات قطعات و خودروهای خارجی را برای ایران محدود کنند و قیمت خودروها افزایش یابد.
در نتیجه مدیران باید قیمت‌گذاری دستوری را از دستور کار خارج کنند، تمهیدی برای بازار خودرو داشته باشند که به سمت افزایش قیمت پیش نرود.
۲.افزایش نرخ ارز: سیاست‌های ترامپ می‌تواند دلار را تقویت کند و نرخ ارز در ایران را بالا ببرد که به افزایش هزینه‌های واردات و قطعات خودرو منجر می‌شود.
مدیران اگر بانک مرکزی را منشا تامین ارز واردات خودرو قرار ندهند و ارز با منشا شخصی را نیز برای واردات لحاظ کنند، جلوی تاثیرات افزایش نرخ ارز بر بازار خودرو و خودروهای وارداتی گرفته خواهد شد.
۳.کاهش سرمایه‌گذاری خارجی: اگر ترامپ سیاست‌های خصمانه‌تری در روابط با ایران در پیش بگیرد، شرکت‌های خارجی تمایلی به سرمایه‌گذاری در ایران نخواهند داشت که این مساله می‌تواند توسعه فناوری و تنوع در صنعت خودرو را محدود کند.
اگرچه که از این نکته نمی‌تواند چندان هراسید چون در حال حاضر سرمایه‌گذاری عجیب و غریبی در حوزه خودرو از سوی خارجی‌ها نداریم.
۴.تمرکز بر خودروهای داخلی و چینی: در صورت محدودیت در واردات، تقاضا برای خودروهای داخلی و برندهای چینی بیشتر خواهد شد، اما ممکن است کیفیت و فناوری محصولات کاهش یابد.
در کل، انتخاب ترامپ می‌تواند شرایط بازار خودرو ایران را با چالش‌های اقتصادی جدیدی مواجه کند، که تاثیرات آن بستگی به رویکرد خاص او در قبال ایران دارد. اما مدیریت درست مسئولان در این زمینه هم مهم است. دوباره به سال‌های قبل بازنگردیم که تا تحریم‌ها افزایش یافت سریع واردات خودرو بسته شد و همه بازار به سمت چینی‌ها رفتند. در صورت محدودیت بیشتر در واردات خودرو، مشتریان ایرانی بیشتر به سمت خودروهای داخلی و محصولات چینی خواهند رفت. برندهای چینی به دلیل انعطاف بیشتر در برابر تحریم‌ها، احتمالاً جایگزین برندهای اروپایی و ژاپنی می‌شوند و سهم بیشتری از بازار ایران را در دست می‌گیرند. هرچند خودروهای چینی در حال رشد هستند، اما کیفیت آنها در مقایسه با خودروهای اروپایی و ژاپنی همچنان پایین‌تر است و این می‌تواند رضایت مصرف‌کنندگان را کاهش دهد.
