مشکل تأمین قطعات یدکی در تمامی خودروهای چینی به حدی بالا گرفته که حتی نمایندگیهایی که این خودروها را وارد بازار کردهاند، اطلاعات کاملی از جزئیات فنی آنها ندارند. قطعات خودرو نایاب و گران شده، شرکتهای مونتاژی واردکننده خودرو هم پاسخگو نیستند.
بررسی ها نشان می دهد مشکل تأمین قطعات یدکی به تمامی خودروهای چینی و قطعات مختلف آنها مربوط میشود. از نیاز به چراغها و قفل دربها گرفته تا براکتهای سپر و قطعات داخلی مرتبط با سیمکشی موتور، همه این موارد شامل این مشکلات هستند. حتی نمایندگیهایی که این خودروها را وارد بازار کردهاند، اطلاعات کاملی از جزئیات فنی آنها ندارند.
بابک کریمخان عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور در همین ارتباط با اشاره به اینکه تولید خودروهای CKD با شریک چینی در کشور چالش های خاص خود را دارد، گفت: اصولاً در قرارداد با کمپانی های چینی محصول نخست به صورت پک راهی کشور می شود و در ایران روند مونتاژ آن صورت می گیرد. اما نکته مهم اینجاست شریک چینی خودرو را ارزان تر و قطعات یدکی را با قیمت گران به شریک ایرانی میفروشد.
وی با بیان اینکه باید در قراردادها شریک چینی را متعهد به ارائه قطعات یدکی آن هم با قیمت مناسب کرد، افزود: متأسفانه در حال حاضر این موضوع انجام نمی شود و مونتاژکاران مجبورند قطعات یدکی را با قیمت های بالا از شریک چینی خود خریداری کنند. جالب اینجاست با نظام تعرفه ای که در کشور وجود دارد شریک چینی هیچ الزامی به تولید قطعات یدکی در داخل کشور نمی بیند طبیعی است که کوتاه ترین مسیر را انتخاب و قطعات را به کشور وارد میکند.
این عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور با اعلام اینکه در قانون داخلی سازی 30 درصدی برای خودروهای سی کی دی عنوان شده است، گفت: این درصد با تهیه رینگ و لاستیک و باتری محقق می شود اما نکته مهم اینجاست هیچ اقدامی برای داخلی سازی قطعات صورت نمی گیرد. ما باید در قراردادهای خود با شریک چینی عنوان کنیم که در فاصله زمانی سه تا 5 سال باید با داخلی سازی قطعات از پتانسیل کشور برای تامین قطعات مورد نیاز خودروهای چینی استفاده کنیم.
کریمخان با اعلام اینکه باید از خودمان بپرسیم چین چگونه یک خودروساز مطرح جهان شده است، تصریح کرد: این کشور با نظام تعرفه ای مناسب و سیاست گذاری های قابل قبول خودروسازان اروپایی را وادار به تهیه قطعه و تولید خودرو در چین کرده است. طبیعی است که در این شرایط قطعه ساز با تکنولوژی روز آشنا و روند رشد و توسعه خود را طی می کند. اما از آن طرف وقتی قطعه ساز داخلی حتی نمی تواند یک قطعه کوچک از خودروهای چینی را تولید کند چطور می خواهیم روند داخلی سازی خودروها را در داخل کشور انجام دهیم.
به گفته وی، امروز مشتری وقتی می خواهد خودرویی از بازار خریداری کند با خودروهای لوکس چینی روبه رو است مسلما خودروساز چینی هم از سلیقه مشتری ایرانی باخبر بوده و با نصب آپشن های لوکس و ارائه تبلیغات متنوع جذب مشتری خوبی را انجام می دهد. فروش اقساطی آن هم با شرایط مناسب باعث می شود تا مشتری ترجیح دهد به جای خودروی داخلی یک خودروی پر آپشن چینی بخرد. اما نمی داند که در آینده گرفتار تأمین قطعات آن خواهد شد.
وی با بیان اینکه باید بستر لازم را برای رشد و توسعه صنعت قطعه کشور فراهم کرد، گفت: لازمه رشد صنعت خودرو توسعه صنعت قطعه سازی است اگر قطعه ساز داخلی رشد نکند به طور حتم ما به بازار فروش خودروهای چینی تبدیل خواهیم شد. هیچ کس بازار کشورش را به راحتی دست رقبا نمی دهد اما ما به راحتی در حال نابودی صنعت خود هستیم.
*سود300 درصدی واردات قطعات خودروهای چینی
علیرضا نیک آئین رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو تهران نیز با اشاره به بحران خرید قطعات خودروهای چینی برای خریداران این محصولات، گفت: متاسفانه هر روز شاهد حضور انواع خودروهای چینی در سطح بازار هستیم غافل از اینکه هیچ توجهی به تأمین قطعات این خودروها نمیشود و خریداران این محصولات درصورت بروز مشکل مجبورند در تعمیرگاهها زمینگیر باشند.
وی با اعلام اینکه در بازار قطعات یدکی خودروهای چینی هیچ توجهی به انتقال دانش فنی و واردات قطعات مورد نیاز این خودروها نمیشود، افزود: واردکنندگان به صورت سلیقهای اقدام به واردات قطعات خودروهای چینی میکنند که برای آنها 200 تا 300 درصد سود دارد. در این میان واحدهای نظارتی رسیدگی لازم را به بازار ندارند و قطعات یدکی خودروهای چینی در بلاتکلیفی مطلق قرار دارند.
رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو تهران با تاکید براینکه بعضاً در خودروهای چینی مشکل رادیاتور، توربو شارژ و قطعات اصلی موتور برای مردم بحران هایی را به وجود آورده است، افزود: نمیدانیم چرا هیچ توجهی به خدمات پس از فروش خودروهای چینی نمیشود. وزارت صمت نیز به این موضوع ورود پیدا نمیکند و در نهایت این مصرف کننده است که باید در بازار برای خرید قطعات سرگردان باشد.
به گفته وی در خودروهای چینی قطعات ریز بسیار کمیاب هستند و حتی در نصب یک گلگیر نیز ما مشکل تامین قطعه داریم. حال تصور کنید یک تاجر خلع نبود آینه و سپر را در بازار متوجه و اقدام به واردات این کالا میکند در نهایت بازار پر از آینه و سپر میشود، ولی خبری از تامین سایر قطعات خودروهای چینی نیست. این موضوع نشان میدهد هیچ ضابطه خاصی برای تامین قطعات وجود ندارد و همه سلیقهای عمل میکنند.