ربط مازوت‌سوزی و قطع برق چیست؟

شرکت توانیر از امروز انتشار جداول خاموشی برق را آغاز کرد؛ آن هم در روز‌هایی که دیگر، تابستان به پایان رسیده و مصرف برق در اوج نیست.

سخنگوی دولت اعلام کرده، علت قطعی‌های برنامه ریزی شده برق این است که بعضی از نیروگاه‌ها مجبور به مصرف مازوت هستند و دولت برای جلوگیری از آلوده شدن هوا، مازوت‌سوزی در سه نیروگاه را تعطیل کرد، اما چرا نیروگاه‌ها مجبور به مصرف مازوت می‌شوند؟

مدیرعامل شرکت توانیر می‌گوید: بیشتر از ۹۵ درصد نیروگاه‌های کشور در روز‌های عادی سال با استفاده از گاز طبیعی فعالیت می‌کنند، اما در ایام سرد سال با بالا رفتن مصرف گاز در بخش‌های خانگی و تجاری جهت گرمایش، وزارت نفت هم مجبور به قطع گاز نیروگاه‌ها و صنایع بزرگی مثل سیمان، فولاد و پتروشیمی است تا گاز منازل مردم قطع نشود.

نیروگاه‌ها و این صنایع بزرگ نیز، به استفاده از سوخت‌های مایع مانند مازوت و گازوئیل به جای گاز مجبور می‌شوند.

طبق آمار‌های توانیر، در کل کشور کمتر از ۲۰ نیروگاه وجود دارد که می‌توانند مازوت مصرف کنند و مابقی نیروگاه‌ها در صورت قطع گاز، از گازوئیل استفاده می‌کنند.

صنایعی مثل سیمان هم طبق اعلام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی برای آن‌که تعطیل نشوند، مازوت می‌سوزانند.

جالب است که بدانید، مسئولان دولتی و برخی از نمایندگان مجلس، بار‌ها اظهاراتی کرده‌اند که نشان می‌دهد بیشترین سهم از آلودگی هوا به جای مازوت، مربوط به منابع متحرک یا همان وسایل نقلیه است.

وسایل نقلیه در ایران علاوه بر این که به گفته مدیران شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، از ابتدا پرمصرف ساخته می‌شوند، فرسوده هم هستند، اما مسئله مهمتر، کیفیت بنزینی است که مصرف می‌کنند.

رئیس انجمن صنعت پالایش نفت در ابتدای مهر امسال در یک مصاحبه گفت: دولت از پالایشگاه‌ها خواسته برای تولید بنزین به میزان حداکثری، باید بنزین یورو-۴ کمتری تولید کنند.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی هم، اخیرا در یک نشست خبری، به طور رسمی اعلام کرد: مصرف بنزین بالا رفته و مجبور هستیم بنزین یورو-۴ کمتری را در کشور عرضه کنیم؛ اکنون بنزین یورو-۴ فقط در بعضی از کلانشهر‌ها توزیع می‌شود.

این اظهارات به این معنی است که کیفیت بنزین، فدای تأمین کمّیت آن می‌شود.

حلقه‌های زنجیره تأمین انرژی در کشور ما کاملا به هم وابسته است و اگر مصرف سوختی مثل بنزین زیاد شود، اثرش را روی بقیه حامل‌های انرژی مثل برق هم نشان می‌دهد.

علت آن را رئیس سازمان ملی بهره‌وری اینطور بیان می‌کند: مصرف حامل‌های انرژی در کشور ما به دلایل مختلف مثل استاندارد نبودن تجهیزات و گاهی هم فرهنگ مصرفی نادرست در برخی افراد، دو و نیم برابر استاندارد‌های جهانی است، اما اکنون وزارتخانه‌های مختلف در کشور،   به صورت جزیره‌ای تصمیم‌گیری می‌کنند و به همین علت، مصرف انرژی کم نمی‌شود.

به طور مثال، وزارت نفت، چون نمی‌تواند گاز کافی تأمین کند، مجوز گازکشی به منازلی که تأمین گرمایش آنها با بخاری انجام می‌شود را نمی‌دهد و از سوی دیگر، هماهنگی لازم با وزارت نیرو برای تأمین برق منازلی که با پکیج گرم می‌شوند، وجود ندارد.

وزارت صنعت نیز با هدف جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌های فعلی تولید بخاری، آنها را به تغییر فناوری قدیمی و تولید بخاری‌های نسل جدید مانند برخی از بخاری‌های ژاپنی مجبور نمی‌کند که بدون استفاده از برق هم قابل استفاده هستند.

برای حل این مشکل، قانون برنامه هفتم می‌گوید که دولت باید سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی را زیر نظر مستقیم رئیس‌جمهور تشکیل دهد تا سیاست‌گذاری در حوزه انرژی به صورت متمرکز انجام شود.

این سازمان قرار بوده با ادغام سازمان‌های متولی بهینه‌سازی در کشور مثل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق و ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت که اکنون پراکنده هستند به وجود بیاید.

تا آن زمان، باید کمتر مصرف کنیم تا برق کمتر قطع شود.