تحریم های اقتصادی و موانع تجاری، چالش های جدی پیش روی اقتصاد بسیاری از کشورها، از جمله ایران، قرار داده اند. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در این شرایط، دیپلماسی فعال و مؤثر می تواند نقش کلیدی در رفع این موانع و ایجاد فرصت های جدید برای توسعه اقتصادی ایفا کند.
روابط دیپلماتیک قوی و پایدار، نه تنها به بهبود تصویر بین المللی کشور کمک می کند، بلکه زمینه را برای جذب سرمایه گذاری خارجی و توسعه تجارت فراهم می آورد.
پیرامون وضعیت کنونی اقتصاد و تجارت کشور با علی اکبر عبدالملکی رییس اتاق بازرگانی سنندج به گفت و گو نشستیم.
شرط بهبود تصویر بین المللی کشور در جوامع جهانی
عبدالملکی در این گفتگو با تأکید بر تأثیر عمیق رویدادهای بین المللی و منطقه ای بر اقتصاد کشور، گفت: اقتصاد جهانی به همتنیدگی خاصی با اقتصادهای ملی دارد. از این رو رویدادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در سطح بین الملل، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر شاخص های کلان اقتصادی کشور ما تأثیرگذار هستند.
وی در ادامه با بررسی دقیقتر تأثیر روابط دیپلماتیک بر اقتصاد، خاطرنشان کرد: روابط دیپلماتیک قوی و پایدار با سایر کشورها، نه تنها به بهبود تصویر بین المللی کشور کمک می کند، بلکه زمینه را برای جذب سرمایه گذاری خارجی، توسعه تجارت، دسترسی به فناوری های نوین و ایجاد فرصت های شغلی جدید فراهم می آورد.
رییس اتاق بازرگانی سنندج با اشاره به تحریم های اقتصادی و موانع تجاری موجود، تصریح کرد: تا زمانی که روابط دیپلماتیک کشور به سطح مطلوب نرسد و اعتماد سایر کشورها به نظام اقتصادی ایران جلب نشود، امکان بهره مندی کامل از ظرفیت های اقتصادی کشور و بهبود معیشت مردم به سختی فراهم خواهد شد.
عبدالملکی همچنین بر اهمیت زبان گفتگو و دیپلماسی صلحآمیز اشاره و خاطرنشان کرد: استفاده از زبان تهدید و تنش در روابط بین الملل، نه تنها به حل مشکلات کمک نمی کند، بلکه می تواند منجر به تشدید تحریم ها، انزوای بین المللی و در نهایت، آسیب دیدن اقتصاد کشور شود.
تجربه موفق سایر کشورها در عرصه اقتصاد جهانی
وی در ادامه سخنان خود، با اشاره به تجربیات موفق سایر کشورها در عرصه اقتصاد جهانی، بر اهمیت اتخاذ رویکردی فعال و تعاملی در دیپلماسی تأکید کرد و گفت: بسیاری از کشورها با اتخاذ سیاست های هوشمندانه دیپلماسی و تعامل سازنده با جامعه جهانی، توانسته اند به رشد اقتصادی چشمگیر دست یابند و جایگاه خود را در اقتصاد جهانی ارتقا دهند.
این فعال اقتصادی با ذکر مثال هایی از کشورهای موفق در این زمینه، گفت: این کشورها نشان دادند که چگونه با پذیرش تعهدات بین المللی و همکاری با نهادهای مالی جهانی، توانسته اند به سرمایهگذاری های خارجی دسترسی پیدا کنند، از فناوری های نوین بهره مند شوند و به بازارهای جهانی راه یابند. این کشورها با ایجاد محیطی امن و پایدار برای سرمایه گذاری، توانستهاند اعتماد سرمایه گذاران بین المللی را جلب کرده و به توسعه زیرساخت های خود سرعت بخشند.
عبدالملکی تصریح کرد: عدم پذیرش قوانین و استانداردهای بین المللی، به ویژه قوانین FATF، می تواند به انزوای بین المللی کشور منجر شود و فرصت های رشد اقتصادی را از بین ببرد.
وی با تأکید بر اهمیت جایگاه ایران در اقتصاد جهانی، خاطرنشان کرد: عضویت در نهادهای بین المللی و رعایت قوانین آن ها، نه تنها به بهبود وجهه بین المللی کشور کمک می کند، بلکه به تقویت تعاملات اقتصادی و افزایش اعتماد سرمایه گذاران نیز منجر خواهد شد. دیپلماسی فعال و مبتنی بر گفتگو، لازمه توسعه همه جانبه کشور است. بنابراین ضرورت تغییر رویکرد در سیاست خارجی کشور بیش از پیش احساس می شود.
علاقه کره جنوبی به تجارت با ایران
رئیس اتاق بازرگانی سنندج با اشاره به سفر اخیر خود به کره جنوبی، به تشریح جزئیات بیشتر از فرصت ها و چالش های موجود در روابط تجاری دو کشور پرداخت.
وی با بیان اینکه در طول این سفر، شاهد علاقهی بسیار زیاد شرکتهای کرهای به سرمایهگذاری و همکاری تجاری با ایران بوده است، گفت: کره ای ها به دلیل منابع غنی انرژی و مواد معدنی ایران، همچنین بازار مصرفی بزرگ آن، علاقه مند به گسترش روابط اقتصادی با ما هستند. صنایع مختلفی از جمله خودروسازی، پتروشیمی و فناوری اطلاعات کره جنوبی، پتانسیل بالایی برای سرمایه گذاری در ایران دارند.
عبدالملکی بزرگترین مانع بر سر راه توسعه روابط تجاری دو کشور را مشکل جابجایی پول عنوان کرد و گفت: به دلیل محدودیت های اعمال شده بر اثر تحریم ها، شرکت های ایرانی و کره ای با مشکلات جدی در انجام تراکنشهای مالی بینالمللی مواجه هستند. عدم امکان افتتاح حساب در بانک های جهانی و اعمال محدودیت بر انتقال ارز، باعث شده است که بسیاری از قراردادهای تجاری بین دو کشور به دلیل مشکلات پرداخت، ناتمام بماند. این مسئله نه تنها به زیان اقتصاد ایران و کره جنوبی است، بلکه به اعتماد سرمایه گذاران بین المللی به اقتصاد ایران نیز آسیب می زند.
دور زدن تحریم ها توسط بازرگانان ایرانی
رئیس اتاق بازرگانی سنندج با تأکید بر نقش حیاتی صادرکنندگان و بازرگانان ایرانی در شرایط کنونی کشور، اظهار داشت: این گروه از فعالان اقتصادی با ابتکار عمل و خلاقیت خود، توانسته اند تا حد زیادی اثرات مخرب تحریم ها را خنثی کرده و به پویایی نسبی اقتصاد کشور کمک کنند.
عبدالملکی با اشاره به پیچیدگی های تحریم ها و محدودیت های اعمال شده بر تجارت خارجی ایران، گفت: صادرکنندگان و بازرگانان ایرانی با استفاده از روش های مختلفی توانستهاند به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند و محصولات خود را صادر کنند.
موضوع از دست رفتن سهم بازار ایران در عرصه بین المللی
وی با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی صادرات غیرنفتی کشور، به موضوع از دست رفتن سهم بازار ایران در عرصه بین المللی اشاره کرد و گفت: در گذشته، محصولات ایرانی از جمله فرش، پسته و زعفران به دلیل کیفیت و مرغوبیت بی نظیرشان، جایگاه ویژه ای در بازارهای جهانی داشتند و بسیاری از کشورها به این محصولات وابسته بودند. اما متأسفانه، در سال های اخیر به دلیل برخی عوامل داخلی و خارجی، ایران بخش قابل توجهی از بازارهای سنتی خود را از دست داده است.
این فعال اقتصادی افزود: رقابت شدید کشورهای رقیبی همچون هند و چین که با سرمایه گذاری کلان در بخش کشاورزی و صنایع دستی، توانسته اند محصولات مشابهی را با قیمت های رقابتی تولید کنند، یکی از مهمترین دلایل این امر است.
عبدالملکی با تأکید بر اینکه این موضوع زنگ خطری جدی برای اقتصاد کشور محسوب میشود، تصریح کرد: از دست دادن بازارهای سنتی، نه تنها به کاهش درآمدهای ارزی و افزایش نرخ بیکاری منجر می شود، بلکه به اعتبار و جایگاه بین المللی ایران نیز آسیب جدی وارد میکند.
رئیس اتاق بازرگانی سنندج همچنین به اهمیت برندسازی و بازاریابی در بازارهای جهانی اشاره کرد و گفت: در سال های اخیر، رقبای ایران با سرمایه گذاری هنگفت در این حوزه توانسته اند برندهای قدرتمندی را در بازارهای جهانی ارائه کنند و سهم بازار ایران را کاهش دهند.
عبدالملکی در پایان گفت: در سال های گذشته، دیپلماسی سیاسی بر دیپلماسی اقتصادی اولویت داده شده است. این رویکرد، اقتصاد ایران را با چالش های جدی مواجه ساخته است. اتکا به دیپلماسی سیاسی به معنای آن است که روابط اقتصادی کشور بیش از آنکه بر اساس منافع اقتصادی و تجاری باشد، تحت تأثیر مسائل سیاسی و ایدئولوژیک قرار گرفته است. این رویکرد، نه تنها به کاهش تعاملات اقتصادی با سایر کشورها منجر شده است، بلکه باعث شده تا ایران نتواند از فرصت های موجود در بازارهای جهانی به نحو مطلوب بهره برداری کند.